Döntjes up Platt (von Gunda Wagner, Bad Zwischenahn) KRIECH INNE HEIMAT

KRIECH INNE HEIMAT

 Jo, Öllern haar ick: KRIECHSÖLLERN:

 Mien Papa stunn inne Stuuw op us Büfee. Mit’n  krecke Uniform mit Schullerklappen un’n  Stohlhelm up’n Kopp keek düsse Suldot ut sien sülvern Rom’n. Obens, wenn mien  Broar un ick no’n Bed gungn, sehr’n wie üm „ goode Nach“, un an jeden Sünnachmorn wünschden wie üm een „fröhlichen Sünnach“.  Ok use Mama begrötden wie mit  düssen Snack, wenn wie jeder an eene Siet Sünnachsmorns ünner ehre Deek krupen dröwen. Meisttieds kreegen wie us doröwer inne Futten, no wecke Siet use Mama sick länger hendreiht har. Denn wur Mama richtig vergrellt un wie flogen beide furts ut ehr Bed un mörn us antrecken. In disse Stimmung  klung dat teemlich bedröppelt, wenn ick dat Büld van Papa „fröhlichen Sünnach“ toflüstern deer. Na ja, Papa keek mi dorbie jo sowieso nich an un antern kunn he mie ook nienich. Dat dee he blots, wenn he mol’n por Dog up Urlaub weer….

 Düsse lebennige Papa, de anners bi de Suldoten in Norwägen  brükt wur, dat weer mehr so’n fremden Kirl, üm den sick allens dreihde, sobold he eenmol in’t Johr bi us in’n Huus ankeem. Mama haar denn noch weniger Tied för us Kinner as anners. Dat Schlimmste weer ower: Papa haar’t nu ok mit to seggen. Wie haarn twee Erwussene to pareern, un mookden in een Tuur wat verkehrt. Denn leeten se us inne Eck stohn of dat wur nich mehr mit us snackt – de allerschlimmste Strof  för mi! – Haarn düsse Öllern ehre Kinner öwerhaupt leev?  – Besünners troorig weer ick jedenfalls nich, wenn Papa siene Uniform woller antruk un mit blankputzde Stewels un Proviant ut use Spieskomer – wor sowieso nich alltoveel binn weer – no’n Bonhoff brocht wur.

 Mama haar van morns bet obns drock to doon  up ehre lüttje Landstee. Buurnhoff kunn man dortoo nich sägen. Üm dat ole Riethus rüm geew dat’n groden Goarn, in’n Stall quiekte’n Swien, dat fett weern schull van Melde un anner Grööntüch, dat wie plücken möern an’ Rand van us riesengrooden Kartuffelacker up’n Esch achter us Huus. Poor Höhner mit’n Hohn leepen ok in’n Hoff.

 Jeden Dag  dreemol geew dat  Eeten. Morns fung dat an mit Mölksopp mit krüselige Huut bobenup, de ick up’n Dood nich moch.  Middageeten weer meisttieds Dörnannerkookded, un de Broatkartuffeln toon Ombrod, de ick eenlich woll much,  wurn in Rindertalg brun broard, de an’n Guum fastbackde, sobold de’n beeten afköhlt weer. – Ijassesnä!  -Wat up’n Teller keem, wur eeten, ok wenn dat lang nich ümmer mien Gesmack weer. Dor gung dat nich no in düsse mogern Kriegsjohrn.

 Dat meiste, wat use Koopmann to verköpen haar, geew dat blots up Marken: Zucker, Nährmiddels (dat weern Ries un Makkaroni, Gries,  Mähl un sowatt) un Fettigkeiten. För allens snibbelden de Verkööpers wat van  de Läwensmiddelkorten af. Man de Todeelungen weern tämlich knapp.  Schlickerkrom  gäw dat gornich, wenn man Glück haar, ganz sölten mol würklich feine sülwsgemokte Karamellbonschen. Hm, lecker! – Wat haar ick ok geern mol satt Swaartbrot mit dick Botter hat. – Wie haarn ne Tietlang Inquartierung bi us in’n Huus. Düsse Offzier eet siene Mohltieden an usen Köökendisch. Ick sehch, dat he sick van’n Halfpundstück goode Botter rejelle Schiewen afschnien dee un up sien Brod packde, dich an dich. Mein Gott, weer ick neidisch up sökse üppigen Rationen! Van sowat kunn ick man blots drööm’n…..

 Inne Adventstied  1943, bie dat Lücht van use eenzige Kerz – Strom weer afschalt, so as meist an jeden fröhen Obnd wenn’t düster wur – luster ick Mama to. Se vertellde,  wat man vör’n Kriech all haar köpen kunnt. Mi leep dat Water in’n Mund tohoop bi den Gedanken an Schuckelode, Pralins, Appelsinen, Rosinen un an goode Botter, Zucker un Eier satt…! Dor schoot mi dat dör’n Kopp: Wenn ick nu use Läwensmiddelkorten all tohoop ganz alleen för mi haar, denn kreeg ick woll genog tosoamen för ganz veel Leckerkroam. Man dor har ick wat seggt! Of mi dat denn nix utmoken deer, dat de annern denn nix harn? Nä, meen ick, ick wür denn ok uttrecken. Alleen weer ick sowieso  ganz  foken un keem dor ok good mit trecht.  Papa weer wech bi de Suldoten,  Mama haar van morns bet obns Arbeit, un mit mien lüttjen Broar kunn ick mi meist nich verdrägen. Mit  3 Läwensmiddelkorten för mi alleen schull mi dat woll good gohn. 

 Sone undankbore freche Deern wull  mien Mudder nicht hebben. Se kreeg mi ohn Ombrot na’n Bett. Ick kunn woll marken, dat se nich blots argerlich man ok bedrööwd weer. Ick kreeg kien’n Söten mehr, un dat wur ok kien Wurd mehr mit mi  snackt. Wat haar ick nu eenlich utfreeten? So richtich schullich keem ick mi gar nich vör! Noch’n ganze Tied blaarde ick in mien Koppküssen. Annern Morn – Sünnach – leeg mien Broar alleen mit Mama in’n Bed to smusen. Se snackde mit üm ganz liesen  öwer siene egoistische Süster, de uttrecken  un mit de ganzen Läwensmiddelmarken alleen inne Welt rümloopen wull. De Jung – ers veer Johr old – weer’n Mamakeek. He wull up jeden Fall bi ehr blieven bet he groot weer. Nu kunn ick mi ers rech wat schoam’n. Bien Fröhstück leepen mi de dicken Tronen de Backen dol, as ick van mien Brot mit upgekratzde Magarinbotter un Sirup afbeet un no dat Papabüld schielde.
Wat de up’n Sünnachmorgen woll in Norwägen to’n Fröhstück kreeg?

In’n Januar freide ick mi up mien sösten Geburtsdag. Up mien Geburtsdagsdisch leegen de wunnerboarsten Geschenken, de ick  in mien ganzed Läwen kreegen hew: Halfpundstück goode Botter  – ganz alleen blots för mi! –
Un’n Paket ut Norwägen mit’n warmen Muff ut wittet Knichenfell!
Ick weer seelich! Man nu blaarde mien Broar: „….un ick kriech gornix…….“
 Of use Kriechsöllern sick woll mol wünscht hewwt, dat se goarkien Kinner hat haarn?